
زگیل مقعدی: علت، علائم و درمان آن
زگیل مقعدی یکی از مشکلات شایع و در عین حال ناخوشایند در ناحیه تناسلی و مقعد است که تأثیرات جسمی و روانی قابل توجهی بر زندگی فرد میگذارد. این عارضه که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود، معمولا با ضایعات کوچک و بدون درد شروع میشود و در صورت درمان نشدن، گسترش پیدا میکند و باعث ناراحتی و مشکلات بیشتر میشود. زگیلهای ناحیه مقعد نه تنها به دلیل علائم ظاهری، بلکه به دلیل خطرات مرتبط با سلامت، مانند احتمال ایجاد تغییرات سلولی و افزایش خطر ابتلا به برخی از سرطانها، نیازمند تشخیص و درمان بهموقع هستند. در این مقاله علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان این بیماری را بررسی میکنیم و توصیههای لازم برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری را ارائه میدهیم. برای آشنایی با این موارد پیشنهاد میکنیم تا انتهای مقاله همراه ما بمانید.
زگیل مقعدی چیست؟
زگیل مقعدی یا (Anal warts) نوعی زگیل است که در داخل مقعد یا اطراف آن (روزنه راست روده) رشد میکند. این زگیل توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، نوعی عفونت مقاربتی (STI) که از طریق تماس جنسی یا تماس پوست به پوست با فرد آلوده گسترش مییابد، ایجاد میشود. برخی از افراد نمیدانند که زگیل آنال دارند زیرا این بیماری دردناک نیست و علائم قابل توجهی ایجاد نمیکند. اگر فکر میکنید زگیل آنال دارید برای ارزیابی به پزشک متخصص مراجعه کنید. در صورتعدم درمان، زگیلهای ناحیه مقعد ناشی از سویههای خاصی از HPV میتواند منجر به سرطان شود. در حالی که هیچ درمانی برای HPV وجود ندارد، اما زگیل مقعدی قابل درمان است.
بیش از ۱۰۰ گونه مختلف از HPV وجود دارد که هر کدام بر نقاط مختلف بدن تأثیر میگذارند. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، ۹۰ درصد زگیلهای ناحیه مقعد توسط گونه HPV ۶ و HPV ۱۱ ایجاد میشوند که این دو گونه معمولا با خطر ایجاد سرطان همراه نیستند. اما، ۱۰ درصد زگیلهای مقعدی توسط سایر سویههای HPV ایجاد میشوند که در برخی موارد خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند. با این حال، داشتن زگیل (حتی زگیلهای ایجاد شده توسط سویههای مرتبط با سرطان) به معنای ابتلا به سرطان یا افزایش شدید خطر آن نیست. تشخیص به موقع و پیگیری درمان توسط پزشک متخصص احتمال بروز عوارض را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
علائم زگیل مقعدی
زگیل مقعدی یکی از بیماریهای ویروسی است که در بسیاری از مواقع بدون هیچ علامت خاصی در بدن ایجاد میشود. در برخی موارد، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) برای مدت طولانی به صورت غیر فعال (خفته) در بدن باقی میماند و هیچ گونه علامتی ایجاد نمیکند. این موضوع باعث میشود بسیاری از افراد حتی از وجود این ویروس در بدن خود آگاه نباشند. با این حال، افرادی که علائم این بیماری را تجربه میکنند، معمولاً با نشانههای زیر مواجه میشوند:
- تودههای نرم و برآمده در ناحیه مقعد: این تودهها در داخل یا اطراف مقعد ظاهر میشوند و به مرور زمان رشد میکنند.
- تغییر رنگ و شکل تودهها: زگیلها معمولاً به رنگهای قهوهای روشن، زرد، صورتی و گوشتی هستند و در برخی موارد به صورت خوشهای ظاهر میشوند.
- خونریزی مقعدی: وجود زگیل منجر به خونریزیهای خفیف از مقعد، به خصوص در هنگام دفع مدفوع میشود.
- خارش و درد: یکی از شایعترین علائم زگیل مقعدی، احساس خارش مقعد و سوزش در آن ناحیه است که شدت و مدت مختلفی دارد.
- ترشحات غیرعادی: در صورت وجود زگیلهای داخلی در مقعد، ترشحاتی از ناحیه مقعد خارج میشود که بهدلیل وجود این زائدهها است.
همچنین در مورد هماتوم مقعدی نیز بخوانید.

علت ابتلا به زگیل مقعدی
زگیل آنال توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود، ویروسی که انواع مختلفی دارد و از طریق تماسهای جنسی و غیر جنسی منتقل میشود. راههای اصلی انتقال HPV عبارتند از:
- رابطه جنسی
- تماس مستقیم با ناحیه آلوده
رابطه جنسی
داشتن رابطه جنسی مقعدی، واژینال یا حتی دهانی با فردی که مبتلا به HPV است، به راحتی منجر به انتقال ویروس میشود. بسیاری از افراد حتی ممکن است از وجود HPV در بدن خود آگاه نباشند، چرا که این ویروس در بسیاری از موارد بدون ایجاد علائم در بدن باقی بماند.
تماس مستقیم با ناحیه آلوده
دیگر دلیل ابتلا به زگیل در ناحیه مقعد تماس مستقیم با ناحیه آلوده است. در واقع، هرگونه تماس مستقیم با ناحیه مقعد یا تناسلی فرد مبتلا، از جمله تماس دست یا برخورد با مایعات تناسلی و مقعدی، موجب انتقال ویروس پاپیلومای انسانی میشود. این ویروس علت اصلی ابتلا به زگیل تناسلی است.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به زگیل مقعدی هستند؟
افراد مختلف به دلایل مختلف به زگیل مقعدی مبتلا میشوند، اما برخی از افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به این نوع زگیل قرار دارند. عواملی مانند رفتارهای جنسی، وضعیت سیستم ایمنی و سابقه ابتلا به سایر عفونتهای قابل انتقال از راه جنسی (STIs)، احتمال بروز این بیماری را افزایش میدهند. در زیر به گروههای مختلفی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به زگیل در ناحیه مقعد هستند، اشاره میکنیم:
- افرادی که با فرد مبتلا به HPV رابطه جنسی یا تماس مستقیم دارند.
- کسانی که رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشند.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
زگیل مقعدی چه شکلی است؟
زگیلهای مقعد به صورت برآمدگیهای ریز، نرم، گنبدی شکل و گوشتی هستند که به رنگهای قهوهای روشن، زرد، صورتی یا گوشتی هستند. کندیلوم آکومیناتاها به سرعت تکثیر میشوند و به ظاهری شبیه خوشههای بزرگ و شبیه گل کلم دارند. اگر این زگیلها در داخل راست روده (جایی که بدن مدفوع را ذخیره میکند) باشند، معمولا افراد متوجه وجود آنها نمیشوند.
راههای تشخیص زگیل مقعدی
تشخیص زگیل مقعدی نیازمند دقت و تجربه کافی است و در صورت مشاهده هرگونه توده، خونریزی یا تغییرات غیرعادی در ناحیه مقعد یا اندام تناسلی، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. تشخیص به موقع این بیماری به جلوگیری از گسترش آن و انجام درمانهای مؤثرتر کمک میکند. معمولا برای تشخیص این بیماری پزشک از روشهای مختلفی استفاده میکند که عبارتند از:
- معاینه فیزیکی
- استفاده از آنوسکوپ
- معاینه لگن
- بیوپسی
- تستهای تکمیلی
معاینه فیزیکی
اولین و متداولترین روش تشخیص زگیل مقعدی، معاینه فیزیکی توسط پزشک است. در این معاینه، پزشک ناحیه مقعد و اندام تناسلی شما را به دقت بررسی میکند تا وجود هرگونه ضایعه یا توده غیرعادی را شناسایی کند. این معاینه بهطور معمول شامل مشاهده ظاهری ناحیه مقعد و پوست اطراف آن میشود.
آنوسکوپی
در صورتی که زگیلها در نواحی داخلی مقعد قرار داشته باشند و با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نباشند، پزشک از روشی به نام آنوسکوپی استفاده میکند. این روش با ابزاری به نام آنوسکوپ انجام میشود. آنوسکوپ یک وسیله کوچک و لولهای شکل است که به پزشک اجازه میدهد داخل کانال مقعدی را با دقت بیشتری مشاهده کند. این ابزار به تشخیص زگیلهایی که در عمق بیشتری از ناحیه مقعدی قرار دارند، کمک میکند.
معاینه لگن
پزشک در برخی شرایط برای تشخیص زگیل مقعدی در زنان، معاینه لگن را توصیه میکند. این معاینه شامل بررسی داخلی و خارجی ناحیه تناسلی و همچنین مقعد است، تا اطمینان حاصل شود که زگیلها به نواحی مجاور مانند دهانه رحم یا واژن گسترش نیافتهاند. این روش در افرادی که سابقه ابتلا به زگیل تناسلی دارند یا از نظر جنسی فعال هستند، توصیه میشود.

بیوپسی
در صورتی که زگیلهایی که در ناحیه مقعد وجود دارند مشکوک به نظر برسند یا به درمانهای معمولی پاسخ ندهند، پزشک انجام بیوپسی را توصیه میکند. بیوپسی فرآیندی است که طی آن، پزشک یک نمونه کوچک از بافت زگیل یا پوست اطراف آن را بر میدارد و به آزمایشگاه ارسال میکند. این نمونه زیر میکروسکوپ بررسی میشود تا وجود هرگونه تغییرات غیرعادی در سلولها یا علائم اولیه سرطان احتمالی تشخیص داده شود. بیوپسی به پزشک کمک میکند تا نوع دقیق HPV و میزان خطر زگیلها را بهتر ارزیابی کند.
تستهای تکمیلی (در صورت نیاز)
گاهی اوقات، در صورت مشکوک بودن به انواع پرخطر HPV که معمولا باعث تغییرات پیشسرطانی در سلولها میشوند، متخصص تستهای تکمیلی مانند پاپ اسمیر یا تست HPV DNA را تجویز میکند. این تستها به شناسایی انواع خاص ویروس HPV و بررسی تغییرات سلولی در ناحیههای مختلف بدن کمک میکنند.
درمان زگیل مقعدی
روش درمان زگیلهای مقعدی بسته به علائم، محل و اندازه زگیل متفاوت است. این روشها شامل استفاده از پمادهای موضعی، جراحی یا ترکیبی از درمانهای مختلف میشود. حتی در برخی موارد، پزشک تصمیم میگیرد که زگیلها را زیر نظر بگیرد تا ببیند که آیا بعد از چند هفته خود به خود بهبود مییابند یا خیر. راههای درمان این بیماری عبارتند از:
- درمان موضعی زگیل مقعدی
- استفاده از سرما یا گرما برای درمان زگیل مقعدی
- جراحی زگیل مقعدی
- درمان زگیل مقعدی با لیزر
درمان موضعی زگیل مقعدی
زگیلهای مقعدی که کوچک هستند و فقط روی پوست اطراف مقعد شما قرار دارند، معمولاً با پمادهای موضعی قابل درمان هستند. نکته مهم این است که شما نباید از پمادهای بدون نسخه در ناحیه مقعد استفاده کنید. پمادهای مناسب برای درمان زگیل ناحیه مقعد عبارتند از:
- ایمیکیمود
- پودوفیلوکس
- پودوفیلین
استفاده از سرما یا گرما برای درمان زگیل مقعدی
یکی دیگر از راههای درمان زگیل مقعد، استفاده از گرما یا سرما برای درمان و حذف زگیل است. این درمانهای موضعی باعث یخ زدن یا سوزاندن زگیلها میشوند. انواع مختلف سرما یا گرما درمانی برای این بیماری عبارتند از:
- نیتروژن مایع (کرایوتراپی): وقتی از نیتروژن مایع استفاده میشود، پوست را منجمد میکند و باعث افتادن و حذف زگیل میشود.
- اسید تری کلرواستیک: این اسید روی زگیلها اعمال میشود و زگیلها را از بین میبرد.
- الکتروکوتر: روشی است که از گرما برای سوزاندن زگیلها استفاده میکند.
جراحی زگیل مقعدی
جراحی زگیل آنال، بهترین گزینه برای از بین بردن زگیلهای بزرگ ناحیه مقعد یا زگیلهای داخل راست روده است. روش عمل جراحی برای برداشتن زگیل شامل بریدن زگیل است و معمولا در یک مرکز درمانی به صورت سرپایی انجام میشود. بسته به شدت جراحی، بیهوشی موضعی یا عمومی استفاده میشود. بیحسی موضعی در ناحیه مقعدی شما اعمال میشود، در حالی که بیهوشی عمومی باعث خوابیدن شما میشود. زمان بهبودی شما بسته به وسعت عمل متفاوت است، بنابراین با جراح خود مشورت کنید.

درمان زگیل مقعدی با لیزر
درمان زگیل مقعدی با لیزر یکی از روشهای موثر و کم خطر برای از بین بردن زگیلهای ناحیه مقعد است که توسط پزشکان متخصص استفاده میشود. این روش به کمک لیزر هایی مانند CO2 و Nd انجام میشود که به طور دقیق بافت زگیل را تبخیر کرده و بدون آسیب به بافتهای سالم اطراف، زگیلها را از بین میبرد. درمان با لیزر مزایای زیادی مانند: دقت بالا، کاهش درد، کاهش خطر عفونت و دوره بهبودی کوتاهتر نسبت به سایر روشها را دارد. این روش مناسب افرادی است که به دنبال درمانی سریع، بدون خونریزی و عوارض جانبی هستند.
درمان زگیل مقعدی توسط دکتر رضا قاسمیان
دکتر رضا قاسمیان با تجربه و تخصص در زمینه درمان زگیلهای مقعدی، از تکنولوژی پیشرفته لیزر برای حذف زگیلها بهصورت ایمن و موثر استفاده میکند. ایشان بیمار را به صورت کامل و دقیق معاینه میکند و روش درمانی مناسب با شرایط بیمار را انتخاب میکند. شما میتوانید از مشاوره تخصصی دکتر قاسمیان استفاده کنید و با خیالی آسوده از زگیلهای مقعدی خود را درمان کنید.
پیشگیری از ابتلا به زگیل مقعدی
مانند بسیاری از بیماریهای مقاربتی، انجام رابطه جنسی ایمن بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری است. زگیلهای ناحیه مقعد در بسیاری از موارد بدون هیچ علامت قابل توجهی در بدن باقی میمانند. همچنین برخی افراد متوجه زگیل مقعدی نمیشوند زیرا در داخل راست روده آنها قرار دارد. برخی از اقداماتی که میتوانید برای جلوگیری از این بیماری انجام دهید عبارتند از:
- هر بار که رابطه جنسی دارید از کاندوم استفاده کنید.
- از رابطه جنسی با فردی که زگیل مقعدی یا تناسلی دارد پرهیز کنید.
- اگر زگیل مقعدی یا تناسلی دارید از رابطه جنسی با دیگر افراد خودداری کنید.
- به طور مرتب از نظر HPV و بیماریهای مقاربتی معاینه شوید.
- اگر واجد شرایط هستید، واکسن HPV را دریافت کنید.
واکسن HPV برای زگیل مقعدی
واکسن HPV از شما در برابر گونههای خاصی از HPV محافظت میکند. زگیل مقعدی با HPV ۶ و HPV ۱۱ مرتبط است. در حال حاضر واکسنهای مختلفی برای ویروس پاپیلومای انسانی وجود دارد. هر کسی که آمیزش جنسی داشته باشد ممکن است به HPV مبتلا شود. بنابراین، دریافت واکسن بهترین شانس شما برای پیشگیری از ابتلا به HPV است. به صورت کلی کودکان و بزرگسالان ۹ تا ۴۵ساله میتوانند واکسن HPV را دریافت کنند.
کلام پایانی
زگیل مقعدی نتیجه یک عفونت بسیار شایع به نام HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) است. بررسی زگیلهای مقعدی توسط یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی بسیار مهم است زیرا گونههای خاصی از HPV میتواند منجر به سرطان شود. این نادر است؛ با این حال، بهتر است در امان باشید. اکثر زگیلهای مقعدی با داروهای موضعی یا جراحی درمان میشوند. ممکن است از صحبت با پزشک خود در مورد زگیل آنال یا علائم آن خجالت بکشید، اما هیچکس شما را قضاوت نخواهد کرد. آنچه مهم است این است که درمان و مراقبت لازم را دریافت کنید.
سوالات متداول
بله، احتمال عود کردن زگیل مقعدی وجود دارد. حتی اگر درمان این بیماری را کامل کرده باشید، ویروس HPV در بدن شما باقی میماند. هیچ درمانی برای خود ویروس (HPV) وجود ندارد، به این معنی که شما هنوز در معرض خطر زگیل هستید.
بله، زگیل مقعدی باید برداشته شود. پزشک بهترین راه را برای از بین بردن زگیلهای مقعدی، چه با جراحی یا داروهای موضعی، را به شما توصیه میکند. اگر این بیماری درمان نشود، گسترش مییابد یا بزرگتر میشود. در موارد نادر این احتمال وجود دارد که باعث سرطان مقعد شود.
بله، این در صورتی است که زگیلها کوچک باشند و سیستم ایمنی بدن شما با ویروس مبارزه کند. اما، در بیشتر موارد، پزشک درمان را توصیه میکند.
بله، زگیل مقعدی مسری است و به راحتی پخش می شود، HPV نیز مسری است، حتی اگر علائمی ایجاد نکند.
همه افراد علائم مختلفی را تجربه می کنند، بنابراین برخی از افراد هرگز متوجه زگیل آنال نمیشوند، در حالی که برخی دیگر احساس خارش میکنند. این بیماری باعث ناراحتی خفیف میشود، اما معمولاً دردناک نیست.
دیدگاهتان را بنویسید