انواع شقاق: علائم و روش‌های پیشگیری
آیا از درد و خونریزی هنگام اجابت مزاج رنج می‌برید؟ امکان دارد به شقاق مقعدی مبتلا شده باشید. شقاق مقعدی، ترک یا شکافی در پوست اطراف مقعد است که می‌تواند بسیار دردناک و آزاردهنده باشد. اما نگران نباشید، با شناخت انواع شقاق و روش‌های درمان آن، می‌توانید به سرعت از شر این مشکل رها شوید. در این مقاله، به طور کامل به انواع مختلف شقاق مقعدی، علل ایجاد آن و روش‌های درمان موثر می‌پردازیم. اگر می‌خواهید در مورد این بیماری بیشتر بدانید و راه‌های درمان آن را بشناسید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
انواع شقاق یا فیشر مقعدی
شقاق‌ها بر اساس عوامل ایجادکننده آنها به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند و درمان آنها نیز بسته به شدت و مدت زمان وجود علائم متفاوت است. در شرایط معمول، شقاق مقعدی طی چند هفته تا دو ماه بهبود می‌یابد، اما در صورتی که علائم بیش از ۱۰ هفته ادامه یابد، معمولاً به عنوان شقاق مزمن شناخته شده و ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشد. در ادامه، به بررسی انواع شقاق مقعدی و علل ایجاد آنها خواهیم پرداخت.
در مورد بهترین جراح شقاق نیز بخوانید.
شقاق حاد
شقاق حاد یکی از انواع شقاق مقعدی است که معمولاً طول درمان آن ۶ هفته طول می‌کشد. این مدل شقاق مقعدی راحت درمان می‌شود و نیاز به استفاده از روش‌های سنتی در درمان آن نیست. سرعت بهبود این شقاق مقعدی هم نسبتاً سریع است و بابت آن نگرانی نداشته باشید. شقاق‌های حاد عمدتاً خود را با علائم خفیف تا متوسط نشان می‌دهند و در طول درمان فشار زیادی به بیمار نمی‌آورد.
فیشر یا شقاق مزمن
یکی دیگر از انواع شقاق مقعدی با عنوان شقاق مزمن شناخته می‌شود. در واقع هر نوع شقاق مقعدی که درمان آن بیش از ۶ هفته طول بکشد در این دسته قرار می‌گیرد. علائم شقاق مقعدی در طول زمان بدتر می‌شوند. به همین دلیل اکثر بیماران مجبور هستند برای برطرف کردن این بیماری سراغ روش جراحی بروند. تقریباً کمتر از ۱۰ درصد بیماران توانسته‌اند با روش‌های سنتی خود را از شر این بیماری راحت کنند. گرفتگی مقعد، درد شدید و خونریزی از جمله علائمی هستند که هنگام شقاق مزمن شدیداً خود را نشان می‌دهند.
همچنین در مورد مراقبت‌های بعد از جراحی شقاق نیز بخوانید.
عوامل تشدید کننده انواع شقاق یا فیشر مقعدی
عوامل گوناگونی هستند که می‌توانند به تشدید انواع شقاق مقعدی کمک کنند. اگر مراقب نباشید عوامل زیر بیماری شما را بدتر خواهند کرد:
- یبوست و اسهال با وجود تضادی که دارند می‌توانند از عوامل بروز یا تشدید انواع شقاق باشند. یبوست، پارگی مقعد را به همراه دارد و اسهال به پارگی پوست می‌انجامد.
- بیماری‌های التهابی روده مثل کرون از دیگر عوامل تشدید کننده شقاق هستند. اگر این بیماری‌های التهابی با یبوست و اسهال شدید همراه شوند احتمال ابتلا به شقاق مقعدی بسیار بالا می‌رود.
- تا جایی که می‌توانید از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مثل ایدز پیشگیری کنید. این بیماری‌ها زخم، ضایعات و خونریزی در نواحی مقعدی را به همراه دارند و سبب تشدید بیماری می‌شوند.
- افرادی که مبتلا به سرطان مقعد هستند باید این احتمال را در نظر بگیرند که می‌توانند با شقاق هم درگیر شوند. البته افرادی که درگیر شقاق هستند معمولاً مبتلا به سرطان نمی‌شوند و نیاز به نگرانی از این بابت ندارند.
- زنانی که باردار هستند یا زایمان کرده‌اند به دلیل تغییرات هورمونی یا فشار زایمان شاید با شقاق مقعدی دست و پنجه نرم کنند.
علائم انواع شقاق
انواع شقاق مقعدی با علائم مختلف خودشان را نشان می‌دهند؛ اما در میان همه آنها سه علامت درد بسیار زیاد، انقباض اسفنکتر و خونریزی مقعدی شایع‌تر هستند. در ادامه با این سه علامت بیشتر آشنا می‌شویم.
درد زیاد
اکثر افرادی که به انواع شقاق مقعدی مبتلا شده‌اند به این موضوع اشاره کرده‌اند که بیماری آنها با درد بسیار زیادی آغاز شده است. درد بسیار زیادی که آنها متحمل شده‌اند به دلیل اجابت مزاج و کشش فیبرهای اطراف شقاق مقعدی هنگام عبور مدفوع بوده است. درد شقاق معمولاً تا چند دقیقه طول می‌کشد و سپس با احساس گرما یا سوزش ادامه پیدا می‌کند.
انقباض اسفنکتر
انقباض اسفنکتر از دیگر نشانه‌های شقاق مقعدی است که خود را در طول روز نشان می‌دهد. این انقباض در واقع نوعی احساس سنگینی یا ناراحتی است که معمولاً بیماران مبتلا به شقاق مقعدی حاد یا مزمن آن را حس می‌کنند. در این حالت بر اثر دردی که بیماران متحمل می‌شوند، اسفنکتر منقبض شده و از دفع مدفوع جلوگیری می‌کند. یعنی نهایتاً بیمار مبتلا به یبوست می‌شود و علائم شقاق مقعدی در او بدتر می‌شوند. با این اتفاق آسیب ناشی از شقاق مقعدی تداوم پیدا می‌کند.
خونریزی مقعدی
از دیگر نشانه‌های انواع شقاق مقعدی خونریزی آنورکتال یا خونریزی مقعدی است. زمانی که مخاط مقعد پاره شده با محتویات روده اصطکاک پیدا می‌کنند این خونریزی ایجاد می‌شود. خونریزی آنورکتال معمولاً به رنگ قرمز روشن است و از نظر مقدار زیاد نیست. با توجه به علائم این خونریزی، می‌توانید تمایز بین خونریزی کم و زیاد یا مزمن را به خوبی متوجه شوید.
روش‌های پیشگیری از انواع شقاق یا فیشر مقعدی
به جای اینکه در آینده با انواع شقاق مقعدی درگیر شوید و به دنبال راه درمان آنها باشید از همین الان روش‌های پیشگیری از این بیماری را یاد بگیرید و آنها را رعایت نمایید. با رعایت مواردی که در ادامه می‌گوییم از شقاق مقعدی پیشگیری خواهید کرد.
رژیم غذایی
با رژیم غذایی مناسب از انواع شقاق مقعدی پیشگیری خواهید کرد. در رژیم غذایی خودتان تا جایی که می‌توانید فیبر را بگنجانید و آب زیاد مصرف کنید. مصرف آب زیاد کمک می‌کند تا بدن شما همیشه هیدراته بماند. تا جایی که می‌توانید سراغ الکل نروید و کافئین نخورید. از مکمل‌هایی مثل ایسپاگولا، متیل سلولز، سبوس یا استرکولیا برای جلوگیری از یبوست می‌توانید استفاده کنید.
دارو
گاهی اوقات مصرف برخی داروها کمک می‌کند تا با انواع شقاق مقعدی مواجه نشوید. با کمک داروهای شقاق مقعدی مثل نرم کننده مدفوع و مسکن می‌توانید از پیشرفت بیماری یا بروز آن پیشگیری داشته باشید. استفاده از روان کننده یا ژل نفتی هم پیشنهاد می‌شود و می‌تواند به بهبود خروج مدفوع از مقعد کمک کند.
تمرین
انجام برخی از تمرینات به طور منظم کمک می‌کند تا درگیر انواع شقاق مقعدی نشوید. تا جایی که می‌توانید مدفوع را زیاد نگه ندارید و سریعاً آن را تخلیه کنید. هرچه دیرتر مدفوع کنید، مدفوع شما سفت‌تر می‌شود و خروج آن سخت خواهد بود. اگر امکان آن را دارید در طول روز چند مرتبه حمام استیتز بگیرید. اگر می‌بینید مدفوع به راحتی از بدن شما خارج نمی‌شود به جای فشار آوردن زیاد سعی کنید با خوردن برخی مواد غذایی آن را شل کنید. مورد دیگری که می‌توانید انجام دهید حفظ وزن سالم است.
کلام پایانی
انواع شقاق مقعدی به دلایل گوناگونی ایجاد می‌شوند و در دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌گردند. برای پیشگیری از این بیماری‌ها خوردن غذاهای مناسب، مصرف دارو و تمرینات منظم بسیار مفید خواهد بود. البته اگر در هر شرایطی با این بیماری مواجه شدید یا نشانه‌های آن را احساس کردید بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کنید و فرایند درمان را تحت نظر او آغاز نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید